Tôn Giáo Lý Luận Xưa Và Nay

Li Nói Dáu
Khát vọng nhận thức vũ try, xã hội, những hiện tượng và
quả trình riêng biệt trong thế giới bao quanh, cũng nhu khát
vọng nhận thức vé bản thân của con nguời là vô hạn và không
bao giờ nging tắt. Luợng tri the khoa học đã tich luỹ là rất lớn,
số các ngành khoa học tự nhiên và xã hội cũng rất nhieu và quả
triình nhận thúc vẫn đang tiếp diễn. Khó ai có thế nắm bắt được
hết khối lưọng tri thức nhân loại đã tich luỹ đuợc. Nhưng, khi
nắm bắt những nguyên lý, những luận điếm, nhing khải niệm và
nhing sự kiện cơ bản cúa khoa học, con người thám nhập vào
thể giới của nỏ, tìm cho minh sự địh hướng trong thế giới áy đế
sau đó sửt dụng những gì đã khám phá vào đời sống thực tiến và
tinh thán của riêng mình. Cỏ những tri thức là cần thiết đế các
chuyên gia hoạt động hiệu quả hon trong linh vục của họ.
Nhung cũng có những khải niệm, ỷ niệm, những lý luận, nhiững
Sự kiện mà việc nằm bắt chúng có ý nghĩa quan trọng đồi với
quá trình hình thành mỗi con người với tư cách một cá nhân, đối
với quá trình hình thành văn hóa tinh thần của họ. Chính tôn
giáo học liên quan mật thiết với những tri thức như vậy.
Cuộc sống thục tiễn cho thấy súc sống kỳ lạ của tôn giáo,
cũng như ánh hướng rất sâu rộng của nó đến sinh hoạt của con
người và của xã hội. Chúng ta có thể nhận tháy một nghịch lỷ của
thời hiện đại là su phát triển như vũ bão của khoa học, kỹ thuật
và công nghệ hiện đại, nhưmg ảnh hưởng rất mạnh mề của chúng
đến cuộc sống của con nguời và của xã hội hiện đại không nhữmg
không làm cho tôn giáo "tiêu vong'", mà ngược lại, tôn giáo dường
như còn có ánh hướng ngày một lớn hon đến cuộc sống của con
người và xã hội hiện đại. Song, theo chúng tôi, một nghịch lỷ khác
còn đáng quan tâm hon là nếu tôn giáo xuất hiện và phát triển từ
khi loài nguời mới "lot lòng" thì nghiên cau tôn giảo học bây giờ
mới "chào đời", vào thời hiện đại. Giáo dục tôn giảo học trong
quá trình hình thành cả nhân còn đi chậm hon nữa. Không kể cảc
nước phưong Tây phát triển, thi có thể nói tôn giảo Học và giảo

dục ton giáo học dưòng như là một khái niệm hoan toàn xa la đớt
với phần lón cảc hệ thống giảo dục của thế giới hiện đại. Chinh vị
vậy mà đổi với chúng tôi, việc nắm bắt nhữmg kết quả nghiên cu
tôn giảo học của thể giớ, khái quảt và giới thiu chủng với bạn
đọc cỏ một ý nghĩa thực tiễn và lý luận rất quan trọng. Đó cũng
là mục đich chủng tôi đặt ra, tức là xác định các chuấn mục cơ
bản của giảo dục tôn giáo học tại các trờng đại học, cao đáng.
Tất nhiên, xét từ góc độ này thì tôn giáo học lý thuyết sẽ giừ vị tri
trung tâm trong giảo dục tôn giáo học. Hiện nay, việc giảo dục
tôn giảo học đã bắt đâu đưọc triến hành ở nước ta (chú yếu là tại
Học viện Chinh trị Quốc gia H Chí Minh và các Đại học Quốc
gia). Nhmg vấn để này chưa thể coi là đã được giải quyế "ốn
thoả". Do ậ, khi bắt tay vào biền sogn cuốn sách này, chng tối
cổ găng giúp bạn đọc quen với những quan điểm và chương trình
giảo dục hoàn toàn "mới", theo phuơng hướng được xáy dng
dụa trên cơ sở những nghiên cau khoa học mói nhất trong linh
vực tôn giáo học thể giói.
Cấu trúc của cuốn sảch, các nguón tu liệu st dụng, tinh
chất và trình tự trình bày đều nhẳm mục đich góp phẩn thúc đẩy
việc nẳm bảt tốt nhất nhing nguyên lý của tôn giáo học.
Nội dung của cuốn sách nhu sau: phân thứ nhất sẽ để cập
tới những cơ sở lý luận của tôn giảo học, phẩn thứ hai dành cho
việc trình bày dưới dạng khái quát lịch sử tôn giáo, phần cuối
dành để giới thiệu với bạn đọc một số thuật ngữ cơ bán của tôn
giáo học nhăm giúp các bạn hình dung đuợc "bộ khung" của toà
nhà tôn giáo học. Chúng tôi xin nói rỗ thêm rằng, trong phần
thứ nhất, tức phán b luận đại cương về tôn giảo học, chúng tôi
có gắng trinh bày quan diếm của các nhà triết học tiền bối trong
linh vực tôn giảo học, những người đã cỏ ảnh hưong đặc biệt
quan trọng đến sự hình thành và phát triển của tôn giảo học với
tu cách một linh vực tri thức nhân văn; làm sảng tỏ nội dung các
lý luận co bản trong tôn giáo học; phân tich tôn giảo qua su
dụng những thành tựu của tôn giáo học thế giới.